środa, 8 czerwca 2011

Die Polenlieder, czyli Polak i Niemiec - dwa bratanki

Z pewnością historia Polaków i Niemców nie jest bogata w okresy wzajemnego pokoju, szacunku i współpracy. Tym bardziej jednak warto być świadomym, że istniały pewne działania po obu stronach, które zaprzeczałyby tezie, iż historycznie da się wykazać, że konflikt pomiędzy tymi dwoma narodami jest koniecznością. Przykładem takiej "współpracy" jest reakcja niemieckich intelektualistów a także zwykłych obywateli na powstanie listopadowe z 1830 roku. M.in. Engels i Marks wtedy bardzo entuzjastycznie wypowiadali się na temat zrywu niepodległościowego Polaków. Wsparcie to w historii funkcjonuje pod nazwą Polenlieder - ze względu na bardzo dużą aktywność niemieckich artystów, którzy w swych utworach upamiętniali bohaterskie czyny powstańców. Polska wikipedia informuje o tym fenomenie - http://pl.wikipedia.org/wiki/Polenlieder . Jakie formy przybrała reakcja liberalnej i demokratycznej opozycji w Niemczech na powstanie listopadowe?
- pisano o powstaniu na łamach prasy i w różnych broszurach
- posłowie w niemieckich parlamentach wygłaszali specjalne oświadczenia bedące wyrazem solidaryzowania się z Polakami
- praktyczne wspomaganie powstańców darami rzeczowymi, zbiórkami pieniężnymi
- wysłanie lekarzy niemieckich do Polski, którzy wstępowali do armii polskiej 
- pomoc udzielona powstańcom, którzy po powstaniu z Polski próbwali dostać się do Francji
- tzw. liryka polska- "prawie wszyscy niemieccy poeci i pisarze z tamtych lat wyrazili swoją sympatię do Polaków". Szacuje się, że powstało wtedy ok. 1000 wierszy o tematyce polskiej. Niektóre z tych utworów rozchodziły się w zawrotnym tempie np. Juliusza Mosena Die letzten Zehn vom 4. Regiment - pierwsze wydanie zostało sprzedane w jeden dzień, drugie w nakładzie 2000 sztuk w trzy dni.
(Zob. "Powstanie listopadowe 1830 - 1831. Geneza - uwarunkowania - bilans - porównania." Wydawnictwo PAN 1983, s. 160 - 161)
- zakładano towarzystwa pomocy dla powstańców, które głównie miały za zadanie  dostarczenia opatrunków, odzieży i finansowanie ich przejścia przez teren Niemiec. (Zob. tamże, s. 166)


1 komentarz:

  1. Nie wspominasz nic o tym, ale zastanawia mnie co się kryło za tym poparciem powstania listopadowego. Jakiś humanizm i/lub socjalizm światopoglądowy tych ludzi, czy też może było to jednak wyrazem jakiegoś interesu narodowego (wrogość wobec Rosji), a może obie te rzeczy?

    Z drugiej strony: co ze śladami tego poparcia w kulturze polskiej? Czy pojawia się ono gdzieś w literaturze czy poezji, czy też Polacy okazali się "niewdzięczni"?

    OdpowiedzUsuń